Η μελέτη που χρηματοδοτήθηκε από το πρόγραμμα «ΘΗΣΕΑΣ» του Δήμου Δημητρίου Υψηλάντη, βασίστηκε στην πραγματοποίηση και ανάλυση μετρήσεων επιπέδων ρύπανσης, σε ανάλυση των υφισταμένων μετρήσεων, λεπτομερειακό υπολογισμό των εκπομπών από διαφορετικές κατηγορίες πηγών, καθώς και στην εφαρμογή μοντέλων παρακολούθησης και πρόγνωσης των επιπέδων ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

Η μελέτη πραγματοποιήθηκε στις Τοπικές Κοινότητες Ποντοκώμης και Μαυροδενδρίου, της Δημοτικής Ενότητας Δημ. Υψηλάντη, του σημερινού Δήμου Κοζάνης, καθώς τα χωριά αυτά είναι τα πλησιέστερα στα ορυχεία λιγνίτη και στους ΑΗΣ της ΔΕΗ.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν σημαντικές υπερβάσεις των ορίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τους ατμοσφαιρικούς ρύπους στα δύο χωριά. Συγκεκριμένα σημειώθηκαν υπερβάσεις των ορίων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στο 29% των ημερών του χρόνου το 2009 στην Ποντοκώμη, τη στιγμή που η σχετική νομοθεσία ορίζει ότι τα όρια αυτά δεν πρέπει να ξεπερνιούνται για ποσοστό μεγαλύτερο του 10% των ημερών ετησίως. Το αντίστοιχο ποσοστό για το 2010 μειώθηκε στο 20%.

Σε ό,τι αφορά την περιοχή του Μαυροδενδρίου, δεν υπήρξαν μετρήσεις για ένα πλήρες έτος, ωστόσο από τα υπάρχοντα στοιχεία προκύπτουν ελαφρώς μικρότερες συγκεντρώσεις από εκείνες της Ποντοκώμης.

Εξηγώντας τα παραπάνω στοιχεία, επισημαίνεται ότι η ρύπανση οφείλεται κατά 55% με 60% στη δραστηριότητα της ΔΕΗ στην περιοχή και συγκεκριμένα στη λειτουργία των ορυχείων και των ατμοηλεκτρικών σταθμών (ΑΗΣ). Τονίζεται μάλιστα ότι το ποσοστό αυτό είναι ιδιαίτερα μεγάλο και αν δεν υπήρχαν αυτοί οι παράγοντες επιβάρυνσης, η ευρύτερη περιοχή θα είχε ίδια ποσοστά ρύπανσης με άλλες «καθαρές» πόλεις της Ελλάδ