«Δεν πρέπει να διαταράξουμε την εκπαιδευτική διαδικασία εν μέσω της χρονιάς, προχωρώντας σε αλλαγές δήθεν για φιλολαϊκούς λόγους», τονίζει στην «ΗτΣ» ο νέος υπουργός Παιδείας, Αριστείδης Μπαλτάς, ξεκαθαρίζοντας ότι αλλαγές, όπως η κατάργηση των Πανελλαδικών Εξετάσεων σε Α΄ και Β΄ Λυκείου θα δρομολογηθούν από την επόμενη σχολική χρονιά.
Συνέντευξη στη Χαρά Καλημέρη
Ως πανεπιστημιακός δάσκαλος, γνωρίζετε καλά τον χώρο της ανώτατης εκπαίδευσης. Ποιες θα είναι οι ενέργειές σας σε ό,τι αφορά τον νόμο-πλαίσιο για τα ΑΕΙ;
Συγκεκριμένες θέσεις της κυβέρνησης θα ανακοινωθούν μετά τις προγραμματικές δηλώσεις. Η γενική κατεύθυνση είναι ότι κάποια πράγματα θα αλλάξουν άμεσα για να ξεπεράσουμε την κρίση που αντιμετωπίζουν, αυτή τη στιγμή, τα ιδρύματα και, ταυτοχρόνως, θα ξεκινήσει μια διαδικασία πλατιού διαλόγου για ένα νέο νομοθετικό πλαίσιο, σύγχρονο και συναφές με το ευρωπαϊκό και το παγκόσμιο γίγνεσθαι, το οποίο θα αφορά ολόκληρη την ανώτατη εκπαίδευση.
Ποιες διατάξεις του ισχύοντος νόμου θα αλλάξετε άμεσα;
Υπό συζήτηση βρίσκονται, ήδη, κάποια μέτρα που αφορούν, για παράδειγμα, στο σύστημα διοίκησης των ιδρυμάτων. Τα αδιέξοδα του προηγούμενου πλαισίου φαίνονται, ήδη, με τις προσφυγές και τις ημιπαράνομες -τουλάχιστον σε επίπεδο Δικαιοσύνης- διαδικασίες προηγούμενων εκλογών πρυτανικών αρχών.
Παράλληλα, είναι πιθανό άμεσα να αντιμετωπιστεί μέρος του ζητήματος που αφορά στους «αιώνιους» φοιτητές. Γύρω από αυτό το θέμα έχει ξεσηκωθεί μια τεράστια αναταραχή που δεν απηχεί καθόλου στην πραγματικότητα, ενώ δημιουργεί αδικίες και διάφορα προβλήματα.
Το στοίχημα είναι να προχωρήσουμε σε αλλαγές χωρίς βιαστικές κινήσεις και έχοντας μεριμνήσει για τη μεταβατικότητα που θα ισχύσει, ώστε να μη δημιουργήσουμε περαιτέρω προβλήματα στα πανεπιστήμια.
Ποια είναι, κατά τη γνώμη σας, τα σημαντικότερα προβλήματα του ελληνικού πανεπιστημίου σήμερα;
Το ελληνικό πανεπιστήμιο έχει ένα νόμο που είναι εξαιρετικά κακός. Εντοπίζει διάφορα προβλήματα -υπαρκτά κατά τα άλλα- τα οποία όμως αναγάγει σε μείζονα. Δεν υπάρχει σχεδόν καμία διάταξή του που να μη χρήζει επανεξέτασης στη βάση όχι ιδεών αορίστως, αλλά στη βάση μιας εμπειρίας και μιας κατανόησης του τι γίνεται στο εξωτερικό. Τα υπαρκτά προβλήματα του ελληνικού πανεπιστημίου είναι πολλά και βαθιά.
Ξεκινούν από τις εισαγωγικές εξετάσεις μέχρι τη διάρθρωση των τμημάτων, το περιεχόμενο των σπουδών και τις διαδικασίες εκλογής και εξέλιξης του προσωπικού κι ένας καινούργιος νόμος θα προσπαθήσει να τα αντιμετωπίσει.
Σε πέντε μήνες, οι μαθητές που φοιτούν στην Α΄ και τη Β΄ Λυκείου καλούνται να δώσουν εξετάσεις, πανελλαδικού τύπου, με ύλη από την Τράπεζα Θεμάτων. Ισχύει η δέσμευση του ΣΥΡΙΖΑ για άμεση κατάργησή τους;
Είναι σαφές ότι όταν ο ΣΥΡΙΖΑ μιλά για άμεση κατάργηση των Πανελλαδικών Εξετάσεων στην Α΄ και τη Β΄ Λυκείου εννοεί το επόμενο σχολικό έτος 2015-2016. Αυτή τη στιγμή, βρισκόμαστε κυριολεκτικά στη μέση της σχολικής χρονιάς. Τα παιδιά προετοιμάζονται να εξεταστούν με κάποιον συγκεκριμένο τρόπο και οι γονείς τους παλεύουν να τα βοηθήσουν.
Εάν ξαφνικά τους πεις ότι όλη αυτή η προετοιμασία πάει στο βρόντο και θα πρέπει η διαδικασία να γίνει αλλιώς, τότε θα δημιουργήσεις μια αναστάτωση χωρίς λόγο. Βεβαίως, αν υπάρχουν κάποια ζητήματα τα οποία μπορούν να υλοποιηθούν από την τρέχουσα σχολική χρονιά χωρίς να προκληθεί αναστάτωση, θα το δούμε.
Είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο να επανεξετάσετε τη διδακτέα ύλη;
Η διδακτέα ύλη για την τρέχουσα σχολική χρονιά έχει, ήδη, προσδιοριστεί. Αν την αλλάξουμε τώρα, θα είναι σαν να νομοθετούμε στο κεφάλι του Κασίδη, πάνω στα παιδιά και την οικογένεια, δήθεν για φιλολαϊκούς λόγους. Νομίζω ότι δεν πρέπει να διαταράξουμε την εκπαιδευτική διαδικασία εν μέσω σχολικής χρονιάς. Να περάσει, με το καλό, αυτή η χρονιά και θα δούμε νηφάλια πολύ συγκεκριμένα ζητήματα για το επόμενο σχολικό έτος. Όλα τα ζητήματα θα μπουν σε μια έλλογη συζήτηση, αμέσως μετά τις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης.
Ήδη, πάντως, υπάρχει μια αναστάτωση για τα ζητήματα αυτά από τις δηλώσεις του αναπληρωτή υπουργού Παιδείας, Τάσου Κουράκη.
Δεν ξέρω αν φταίει ο κ. Κουράκης ή πώς παρουσιάστηκε όλο αυτό, αλλά νομίζω ότι υπάρχει παρανόηση. Στο πρώτο Υπουργικό Συμβούλιο, ο πρωθυπουργός ήταν απολύτως καθαρός. Έκανε μια πολύ ευγενική, αλλά πραγματική κριτική σε δηλώσεις στελεχών της κυβέρνησης που έγιναν χωρίς να έχει καν προηγηθεί το πρώτο Υπουργικό Συμβούλιο.
Σε παλαιότερο άρθρο σας, είχατε κάνει ιδιαίτερη αναφορά στους εκπαιδευτικούς λέγοντας ότι αγωνίζονται σε πολλά μέτωπα, όπως είναι η αξιολόγηση. Σκέφτεστε να την καταργήσετε;
Η αξιολόγηση έχει ταλαιπωρηθεί ως έννοια. Όπως γίνεται σήμερα, δημιουργείται ένα φόβητρο με απειλές απόλυσης. Προφανώς, πρέπει να υπάρχει κάποια διαδικασία αποτίμησης του εκπαιδευτικού έργου, αλλά όχι τιμωρητικά. Ο σκοπός είναι η βελτίωση όλων, των εκπαιδευτικών, των μαθητών και των σχολείων.
Το μήνυμα που θέλουμε να στείλουμε στους εκπαιδευτικούς είναι ότι σεβόμαστε πολύ τη δουλειά τους και θα προσπαθήσουμε να την καταστήσουμε πιο πρόσφορη. Επ ουδενί, δεν πρόκειται να θεσμοθετήσουμε χωρίς τη δική τους συμμετοχή.
Να μπουν στο τραπέζι όλα τα προβλήματα με την Εκκλησία
Η κίνηση του πρωθυπουργού να δώσει πολιτικό όρκο, αντί του θρησκευτικού, επανέφερε στο προσκήνιο το ζήτημα των σχέσεων Κράτους και Εκκλησίας. Επ΄ αυτού πάγιο αίτημα της Αριστεράς είναι ο διαχωρισμός. Είναι ώριμες οι συνθήκες για κάτι τέτοιο;
Η δέσμευση του ΣΥΡΙΖΑ ήταν έλλογη και ήπια. Οι ρόλοι κράτους και εκκλησίας πρέπει να είναι διακριτοί. Βεβαίως, υπάρχουν ζητήματα που θα πρέπει να ξανασυζητηθούν. Νομίζω, ότι ήταν απολύτως υποδειγματική η κίνηση του πρωθυπουργού να πάει πρώτα στον αρχιεπίσκοπο, να δείξει τον σεβασμό του προς την Εκκλησία και να δηλώσει ο ίδιος ότι δεν θα ορκιστεί με θρησκευτικό όρκο.
Ακολουθήθηκε, δηλαδή, μια ουσιαστική διαδικασία χωρίς να δημιουργηθεί κανένα πρόβλημα. Αυτή είναι η πολιτική που θέλουμε να έχουμε. Να υπάρχει, δηλαδή, ένας ανοιχτός διάλογος με την Εκκλησία ώστε, σταδιακά, όλα τα προβλήματα να μπουν στο τραπέζι.